rok 2018 – tom 30

 

Redakcja: Janusz Słodczyk

Redaktor tematyczny:
Barbara Wiatkowska

 

ISSN 2543-5302 (wersja online)
ISSN 2082-4793 (wersja papierowa)

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego

 

 

 

Spis treści

Janusz Słodczyk, Barbara Wiatkowska

Wprowadzenie

Remigiusz KOZŁOWSKI, Szymon WIŚNIEWSKI, Anna PALCZEWSKA
Możliwości rozwiązania problemów logistyki miejskiej w obszarze infrastruktury drogowej na przykładzie Konstantynowa Łódzkiego

Maciej SZYMCZAK
„Ekonomia „na żądanie” i jej wpływ na logistykę miasta

Marcin POŁOM, Maciej TARKOWSKI
Rola Pomorskiej Kolei Metropolitalnej w kształtowaniu struktury przestrzenno-funkcjonalnej Gdańska

Paweł SOBCZAK
Analiza strukturalna sieci transportowej Kolei Wielkopolskich

Radosław KORNEĆ
System transportu miejskiego wobec zrównoważonego rozwoju

Adam BRZESZCZAK, Justyna IMIOŁCZYK, Lidia CZUMA-IMIOŁCZYK
Zrównoważony transport publiczny – społeczna ocena transportu zbiorowego w Częstochowie

Małgorzata WACH-KLOSKOWSKA, Jagienka RZEŚNY-CIEPLIŃSKA
Inteligentny i zrównoważony rozwój transportu jako element realizacji założeń koncepcji smart city – przykłady polskie i europejskie

 

 

 

Tytuł j. polski Możliwości rozwiązania problemów logistyki miejskiej w obszarze infrastruktury drogowej na przykładzie Konstantynowa Łódzkiego
Tytuł j. ang. Posibiliteies of solving urban logistics problems in the road infrastructure

in case of Konstantynow Lodzki

Autor Remigiusz Kozłowski, Szymon Wiśniewski, Anna Palczewska
Słowa kluczowe j.pol infrastruktura drogowa, logistyka miejska, planowanie przebiegu obwodnic
Słowa kluczowe j.ang road infrastructure, urban logistics, planning of bypass routes, Konstantynów Łódzki
Streszczenie j. polski Konstantynów Łódzki jest częścią Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego i ma prawie 18 tys. mieszkańców. Jego położenie powoduje, że jest popularnym miejscem osiedlania się osób pracujących w Łodzi. Miasto połączone jest
z Łodzią linią tramwajową oraz kilkoma drogami łączącymi je z centrum aglomeracji oraz przenoszącymi ruch w relacji północ–południe. Obecnie infrastruktura drogowa jest najważniejszym elementem dającym możliwość przemieszczania się mieszkańców. Taka sytuacja powoduje szereg problemów transportowych. Celem artykułu jest zaproponowanie rozwiązania problemów logistyki transportu drogowego Konstantynowa Łódzkiego. Na podstawie danych z badań ruchu drogowego oraz analizy istniejącej infrastruktury transportowej dokonano prognozy ruchu drogowego do 2040 r. Prognoza ta oraz szereg innych czynników pozwoliły na nakreślenie niezbędnych zmian
w infrastrukturze transportowej, które dają szansę na rozwiązanie istniejących
i narastających problemów w obszarze logistyki miejskiej Konstantynowa Łódzkiego.
Streszczenie j. ang. Konstantynów Łódzki is part of the Łódź Metropolitan Area, with almost 18 thousand residents. Its location causes it to be a popular place of settlement for people working in Łódź. The city is connected by a tram line with Łódź and several roads connecting them with the center of the agglomeration and transferring traffic in the north-south direction. Currently, the road infrastructure is the most important element that gives residents the possibility of moving around. This situation causes a number of transportrelated problems. The aim of the article is to propose a solution to the problems faced by the road transport logistics in Konstantynów Łódzki. Based on data from road traffic studies and analyses of the existing trans-port infrastructure, a forecast relating to traffic until 2040 was made. This forecast and a number of other factors allowed outlining the necessary changes in the transport infrastructure, which give an opportunity

to solve the existing and growing problems in the area of Konstantynów Łódzki’s urban logistics.

DOI 10.25167/sm2018.030.01
Str. 9–24

Tytuł j. polski Ekonomia „na żądanie” i jej wpływ na logistykę miasta
Tytuł j. ang. On-demand economy and its influence on city logistics
Autor Maciej Szymczak
Słowa kluczowe j.pol logistyka miasta, ekonomia „na żądanie”, mobilność miejska
Słowa kluczowe j.ang city logistics, on-demand economy, urban mobility
Streszczenie j.polski Rozważania przedstawione w artykule mają uzmysłowić rolę, jaką zyskuje model ekonomii „na żądanie” (on-demand economy), który przebija się do codzienności w coraz większej liczbie aspektów życia. Celem artykułu jest odniesienie walorów tego modelu do logistyki miejskiej, w której występuje szczególna konieczność współdzielenia zasobów i unikania własności. Jej nasilenie w środowisku miasta czy aglomeracji miejskiej spowodowane jest przede wszystkim nadmiernym nagromadzeniem pewnych zasobów wobec dostępnej przestrzeni, które to zjawisko przyczynia się w odczuwalny sposób do pogorszenia jakości życia i gospodarowania w mieście poprzez znaczące ograniczenie mobilności. Autor zabiera głos w przedmiotowej dyskusji, zastanawiając się nad wpływem ekonomii „na żądanie” na logistykę miasta i nad jej znaczeniem dla budowy systemu przepływów zasobów w miastach.
Streszczenie j. ang. The discussion presented in the paper is meant to show the role which the on-demand economy plays in everyday life in more and more aspects of it. The purpose of the paper is to refer the value of the on-demand economy to city logistics, where there is a special need to share resources and avoid ownership.

It is primarily due to the excessive accumulation of certain resources within a limited area, which in essence contributes to the deterioration of the quality of life and doing business in the city by significantly reducing mobility. The author therefore offers his contribution to the discussion on the impact of the on-demand

economy on city logistics and its importance for developing a system for the flow of resources within the city environment.

DOI 0.25167/sm2018.030.02
Str. 25–38

Tytuł j. polski Rola Pomorskiej Kolei Metropolitalnej w kształtowaniu struktury przestrzenno-funkcjonalnej Gdańska
Tytuł j. ang. The effect of Pomeranian Metropolitan Railway on spatial-functional structure of Gdańsk (Poland)
Autor Marcin Połom, Maciej Tarkowski
Słowa kluczowe j.pol transport miejski, kolej miejska, Gdańsk, planowanie przestrzenne, struktura

przestrzenno-funkcjonalna

Słowa kluczowe j.ang public transport, urban railway, Gdansk, spatial-functional structure, spatial planning
Streszczenie j.polski Koncepcja zrównoważonej mobilności, z uwagi na swój kompleksowy charakter, jest jednym z najważniejszych tematów studiów miejskich. Choć dla jej urzeczywistnienia niezbędne jest powiązanie rozwoju transportu z planowaniem przestrzennym, to kwestia ta w polskiej literaturze przedmiotu jest rzadko poruszana. Celem niniejszego opracowania jest wstępne zbadanie dotychczasowych i określenie potencjalnych zmian w mobilności miejskiej oraz w strukturze przestrzenno-funkcjonalnej w następstwie uruchomienia Pomorskiej Kolei Metropolitalnej (PKM). Analiza publikacji naukowych, materiałów kartograficznych oraz dokumentów z zakresu programowania rozwoju lokalnego i regionalnego pozwoliła na sformułowanie następujących wniosków:
(1) przebieg linii PKM odpowiada obecnemu i przyszłemu zapotrzebowaniu na przewozy wewnątrzmiejskie; (2) położenie części przystanków w oddaleniu od potencjalnych źródeł ruchu wymaga znacznie głębszej niż dotychczasowa integracji kolei z innymi środkami transportu; (3) w przyszłości planowana jest intensyfikacja zabudowy wokół przystanków PKM, co podniesie jej atrakcyjność względem transportu indywidualnego.
Streszczenie j. ang. The concept of sustainable mobility, due to its complex nature, is one of the most important topics of urban studies. Although the link between transport development and spatial planning is necessary for its realization, this issue of the subject is rarely discussed in the Polish literature. The purpose of this study is to initially investigate the hitherto implemented and to identify potential changes in the urban mobility and spatial-functional structure, following the launch of the Pomeranian Metropolitan Railway (PMR). The analysis of scientific publications, cartographic materials and documents on local and regional development programming allowed the following conclusions to be drawn:
(i) the location of the PMR line corresponds to the current and future demand for urban transport; (ii) the location of some railway stops far from potential traffic sources requires that the integration of railways with other means of transport should be much deeper than that to date; (iii) intensification of the development around PMR stops is planned in the future – it will increase the attractiveness of railways in comparison with individual transport.
DOI 10.25167/sm2018.030.03
Str. 39–55

Tytuł j. polski Analiza strukturalna sieci transportowej Kolei Wielkopolskich
Tytuł j. ang. Structural analysis of Koleje Wielkopolskie transport network
Autor Paweł Sobczak
Słowa kluczowe j.pol transport zbiorowy, transport kolejowy, sieci transportowe, koleje wielkopolskie
Słowa kluczowe j.ang public transport, railway transport, transport networks
Streszczenie j.polski Transport publiczny stanowi jeden z najważniejszych elementów rozwoju gospodarki oraz przestrzeni społecznej, na której występuje. W związku z tym bardzo istotne jest prawidłowe zorganizowanie oraz zaplanowanie sprawnej
i odpornej na zakłócenia sieci transportowej, która umożliwi uzyskanie zakładanych celów stawianych przed transportem publicznym, zarówno tych gospodarczych, jak i społecznych. W artykule dokonano analizy strukturalnej –
z wykorzystaniem teorii grafów – sieci kolejowej Kolei Wielkopolskich celem oceny jej struktury pod kątem organizacyjnym i funkcjonalnym. Sieć ta wykorzystywana jest m.in. do współrealizacji transportu zbiorowego w obrębie Aglomeracji Poznańskiej oraz okolicznych terenów.
Streszczenie j. ang. Public transport is one of the most important elements in the development of the economy and the social space in which it functions. It is therefore very important to properly organize and plan a smooth and resilient transport network that will meet the stated objectives of public transport, both economic and social. The article presents a structural analysis with the use of graph theory for the Koleje Wielkopolskie [Wielkopolskie Railways] railway network to assess its structure in terms of the organizational and functional aspects. The network is used, among others, in co-realization of the public transport within the Warsaw agglomeration and the surrounding areas.
DOI 10.25167/sm2018.030.04
Str. 57–70

Tytuł j. polski System transportu miejskiego wobec zrównoważonego rozwoju
Tytuł j. ang. System of city transport towards sustainable development
Autor Radosław Korneć
Słowa kluczowe j.pol logistyka miejska, mobilność, miasto, zrównoważony rozwój
Słowa kluczowe j.ang urban logistics, city, mobility, sustainable development
Streszczenie j.polski Postępujący przestrzenny rozwój struktur miejskich, wyrażany poprzez wzrost gęstości zaludnienia, rosnącą liczbę zakładów produkcyjnych, zmianę stylu życia, a także dominację komunikacji indywidualnej, generuje niepożądane zmiany w przestrzeni miejskiej. tendencje te negatywnie wpływają na funkcjonowanie transportu, a co za tym idzie – na jakość życia mieszkańców miast. minimalizacja tych uciążliwości wymaga stosowania zasad zarządzania logistycznego, bowiem skupienie znacznej liczby podmiotów gospodarczych
i osób na relatywnie niewielkim terytorium rodzi istotne problemy
w zarządzaniu. Szczególne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania miast,
z uwzględnieniem zasad zrównoważonego rozwoju, ma właściwa organizacja systemu transportu miejskiego. autor podejmuje problematykę jakościowego rozwoju systemu transportu miejskiego z uwzględnieniem zasad zrównoważonego rozwoju.
Streszczenie j. ang. Progressive spatial development of city infrastructure expressed by an increase in population density or the number of factories, alteration of lifestyle and domination of individual transport usage, generate unwanted changes in the city space. these trends have a negative impact on the functioning of transport, thus the quality of citizens’ life is also affected. minimizing these nuisances requires usage of logistics management rules, as the concentration of significant business entities and people on a relatively small territory creates relevant problems in management. proper organization of city transport is of special significance to cities’ functioning, taking into account the rules of sustainable management. the author undertakes to discuss the problem of qualitative development of city transport system, considering the principles of sustainable development.
DOI 10.25167/sm2018.030.05
Str. 71–84

Tytuł j. polski Zrównoważony transport publiczny – społeczna ocena transportu zbiorowego
w Częstochowie
Tytuł j. ang. Sustainable public transport – social assessment of collective transport
in Częstochowa
Autor Adam Brzeszczak, Justyna Imiołczyk, Lidia Czuma-Imiołczyk
Słowa kluczowe j.pol zrównoważony rozwój, transport publiczny, transport zrównoważony, transport

zbiorowy, komunikacja miejska

Słowa kluczowe j.ang sustainable development, public transport, sustainable transport, urban transport
Streszczenie j. polski Transport jest istotnym aspektem współczesnego świata, w którym mobilność
i możliwość sprawnego i szybkiego przemieszczania się staje się niezbędnym elementem życia. Istotna jest również koncepcja zrównoważonego rozwoju, której zastosowanie ogranicza negatywny wpływ transportu na otoczenie. Przedmiotem rozważań poniższego opracowania jest zrównoważony rozwój transportu publicznego. Przeanalizowano poziom dostosowania transportu zbiorowego do potrzeb społecznych z uwzględnieniem opinii mieszkańców Częstochowy wyrażonej w badaniu ankietowym.
Streszczenie j. ang. Transport is an important aspect of the modern world, in which mobility and the possibility of efficient and rapid movement have become an indispensable element of life. The concept of sustainable development is also important, the application of which limits the negative impact of transport on the environment. The subject of consideration of the following study is the sustainable development of public transport. The level of adjustment of public transport to social needs was analyzed, taking into account opinions of the inhabitants of Częstochowa expressed in the survey.
DOI 10.25167/sm2018.030.06
Str. 85–98

Tytuł j. polski Inteligentny i zrównoważony rozwój transportu jako element realizacji

założeń koncepcji smart city – przykłady polskie i europejskie

Tytuł j. ang. Intelligent and sustainable development of transportation as an element

of implementation of the smart city concept – polish and european examples

Autor Małgorzata Wach-Kloskowska, Jagienka Rześny-Cieplińska
Słowa kluczowe j. pol smart city, transport
Słowa kluczowe j. ang smart city, transport
Streszczenie j. polski Koncepcja smart cities (tzw. inteligentne miasta) to jedna z najbardziej obiecujących koncepcji przyszłości dotycząca rozwoju miast i lokalnej gospodarki. To idea nastawiona na to, by ośrodki miejskie były zarządzane
w sposób ekologiczny, nowoczesny, oszczędny i efektywny. Rozwój innowacyjnych technologii, przede wszystkim informatycznych
i komunikacyjnych, pozwala na znaczne podniesienie funkcjonalności miast. Konieczna jest integracja nowoczesnych rozwiązań technicznych z istniejącą już i modernizowaną infrastrukturą. Idea inteligentnego miasta ma na celu przede wszystkim poprawę działań w kategoriach: obywatele, urząd, energia, budynki, transport, infrastruktura, łączność oraz zdrowie. Zdaniem ekspertów w dziedzinie inteligentnych miast to właśnie inteligentny transport ma kluczowe znaczenie dla poprawy jakości życia mieszkańców. W artykule zostanie zaprezentowana koncepcja smart city ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień dotyczących zrównoważonego i nowoczesnego transportu w ramach inteligentnego miasta. Analizie zostaną poddane możliwości zastosowania inteligentnych rozwiązań, rodzaje tych rozwiązań w zakresie transportu, a także korzyści wynikające z ich zastosowania zarówno dla mieszkańców, przedsiębiorców, turystów, jak i władz. Autorzy dokonają przeglądu doświadczeń i rozwiązań idei smart w zakresie transportu przyjętych w wybranych miastach Europy, a także przedstawią inteligentne rozwiązania transportowe w Polsce. Przy tworzeniu niniejszego opracowania dokonano analizy literatury dotyczącej zagadnień inteligentnych miast, a także raportów i rankingów smart cities w Europie. Cennym źródłem okazały się informacje zawarte na stronach internetowych badanych jednostek (miast) oraz aktualne przykłady z czasopism branżowych.
Streszczenie j. ang. The smart cities is one of the most promising conceptions of the future, which concerns urban development and local economy. It is the idea that urban settlements should be managed in an environmentally-friendly, modern, economical and effective way. The development of innovativetechnologies, especially ICT, allows for a significant increase in the functionality of cities. It is necessary to integrate modern technological solutions with the already existing infrastructure as well as that being modernized. The idea of smart cities essentially aims to improve activities undertaken in the spheres such as: citizens, governance, energy, buildings, transport, infrastructure, communications and health. According to experts, it is smart transportation that is vital to improving the quality of life of inhabitants. The article presents the conception of smart cities with a focus on issues related to sustainable and modern transport within a smart city. The analysis includes possibilities of using smart solutions, types of such solutions in transport and their benefits for residents, entrepreneurs, tourists and authorities. The authors review experiences and solutions of the conception in the field of transport adopted in selected European cities. Furthermore intelligent transport solutions in Poland are presented. The purpose of the article is to present the idea of smart cities (in terms of intelligent and sustainable transport) pointing to examples of solutions applied in European cities and selected centers in Poland. In this paper, the literature on smart cities as well as reports and rankings of smart cities in Europe were analyzed. Additionally, the websites of the entities (cities) surveyed and current examples from professional magazines were very valuable sources of information.
DOI 10.25167/sm2018.030.07
Str. 99–108