okładka t.1

 

Redakcja: Janusz Słodczyk

ISSN 2543-5302 (wersja online)
ISSN 2082-4793 (wersja papierowa)

 

 

 

 

 

 

 

Spis treści:


Tytuł j. polski Marketing terytorialny jako koncepcja rozwoju miasta na przykładzie Jelcza-Laskowic
Tytuł j. ang. Territorial marketing as a concept of town development on the example of Jelcz-Laskowice
Autor Joanna BALACH-FRANKIEWICZ, Uniwersytet Wrocławski
Słowa kluczowe j.pol marketing terytorialny, instrumenty i narzędzia marketingowe, marketing mix, inwestycje zagraniczne
Słowa kluczowe j.ang local marketing, marketing instruments and tools, marketing mix, foreign investment
Streszczenie j.polski Celem artykułu jest wskazanie marketingu terytorialnego jako czynnika sprzyjającego intensywnemu rozwojowi miasta. Przedmiotem rozważań jest prezentacja koncepcji marketingu jako innowacyjnej formy zarządzania jednostka terytorialna oraz wskazanie sposobu jej wdrożenia na poziomie miasta i gminy Jelcz-Laskowice. Poprzedzone to zostanie wskazaniem ewolucji w zarządzaniu miastem. Zaprezentowany zostanie również  model marketingowego zarządzania miastem oraz narzędzia i instrumenty, które zostały do tego celu wykorzystane.
Streszczenie j. ang. The purpose of this article is to point the local marketing as a factor which promotes intensive development of the town. The subject of the research is to present and point the way to introduce the marketing concept in Jelcz-Laskowice, as the town and community. Such a concept is an innovative form of territorial entity management. The analysis will be preceded by pointing the evolution in town management. The author of this article will also show the model of marketing management in this town, as well as the instruments and tools used in this process.

 

Tytuł j. polski Uwarunkowania procesu rewitalizacji zespołu zabytkowych domów familijnych Łodzi
Tytuł j. ang. Conditions of the revitalization process of the historical workers’ housing estates in Lodz
Autor Bartosz BARTOSIEWICZ, Sylwia KOWARA, Uniwersytet Łódzki
Słowa kluczowe j.pol regeneracja, rewitalizacja miasta, Lódz, Program rewitalizacji domów familijnych
Słowa kluczowe j.ang urban regeneration, historical workers’ housing estates, the city of Lodz
Streszczenie j.polski Trzy zespoły zabytkowych domów familijnych w Łodzi, położone na Księżym Młynie, przy ul. Ogrodowej oraz przy placu Zwycięstwa, to jedne z najważniejszych elementów dziedzictwa kulturowego Łodzi przemysłowej. Stanowią oryginalne przykłady XIX-wiecznego rozplanowania robotniczych osiedli mieszkaniowych wznoszonych w sąsiedztwie fabryk z inicjatywy ich właścicieli. Obecnie te atrakcyjne z historycznego punktu widzenia kompleksy, pełniące nadal swoja pierwotna funkcje, znajdują się w bardzo złym stanie technicznym. W większości budynków od czasu ich powstania, czyli już od ponad 100 lat, nie były prowadzone żadne poważniejsze prace modernizacyjne. W ostatnich latach wzrosło wśród mieszkańców miasta, a w szczególności wśród władz Łodzi, zainteresowanie omawianymi zespołami domów familijnych. Wiąże się ono przede wszystkim ze zmianami, jakie zachodzą w ich najbliższym sąsiedztwie. Byle tereny wielkich kompleksów fabrycznych staja się atrakcyjnym terenem inwestycyjnym. W pobliżu Księżego Młyna, na bazie zabudowań fabrycznych powstaje osiedle tzw. loftów, a na ul. Ogrodowej już kilka lat funkcjonuje największe w Polsce centrum handlowo-rozrywkowe („Manufaktura”). Z tego tez względu bieżącym problemem staje się kwestia rewitalizacji, zmiany w zagospodarowaniu i funkcji tej zabytkowej zabudowy. W artykule zaprezentowano diagnozę obecnego stanu zagospodarowania zabytkowego kompleksu domów familijnych i wskazano na uwarunkowania (historyczne, planistyczne oraz przestrzenne), które należy wziąć pod uwagę przy podejmowaniu działań rewitalizacyjnych. Dodatkowo zaproponowano ogólne założenia pogromowe zmian, jakimi prezentowane zespoły zabudowy powinny zostać objęte.
Streszczenie j. ang. The Ksiezy Mlyn, Zwyciestwa Square and Ogrodowa Street – historical workers’ housing estates, are ones of the most important post-industrial architectural heritage of Lodz. Due to the high cultural value of these complexes, their role and place in spatial and functional structure of the city, diffcult social situation of many inhabitants, bad technical state of buildings and their surroundings, the issue of regeneration is very complex. Authors in the article present historical, social and spatial conditions and giving directives to the process of revitalisation of these three complexes.

 

Tytuł j. polski Współczesne przemiany w przestrzeni zabytków techniki, przemysłu i sztuki inżynierskiej na przykładzie Krakowa
Tytuł j. ang. Contemporary transitions concerning technical, industrial and engineering heritage – an example of Cracow
Autor Tomasz CHABERKO, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Słowa kluczowe j.pol przestrzeń miejska, zabytki przemysłu i techniki, krajobraz przemysłowy, wielofunkcyjne zmiany
Słowa kluczowe j.ang urban space, industrial monuments, industrial landscape, comprehensive changes
Streszczenie j.polski Przemysłowe dziedzictwo ery polskich miast jest miejscem wszechstronnych zmian po 1989 r. Wśród nich możemy wskazywać degradacje, ale także ochronę, adaptacje budowli do nowych funkcji i powiększającą rolę turystyczna technicznego dziedzictwa. Przykład Krakowa pokazuje, że odpowiednie zagospodarowanie czy podjecie działań konserwatorskich względem tego rodzaju zabytków może znacznie podnieść atrakcyjność przestrzeni miejskiej. Atrakcyjność ta rozumiana może być na wiele sposobów, dziedzictwo to można bowiem wykorzystać nie tylko do tworzenia nowej oferty turystycznej i muzealnej, lecz także nietypowej oferty usług, kultury, a nawet (w przyszłości) mieszkalnictwa. Nie ulega również  wątpliwości, ze rewitalizacja zabytków techniki może znacznie wpływać na atrakcyjność wizualnej i estetycznej strony przestrzeni miejskiej. Celem rozważań jest uchwycenie przemian w zagospodarowaniu krakowskich zabytków techniki i ich otoczenia oraz towarzyszących temu zmian krajobrazu miejskiego. Szczególnie ostatnie lata (po 1989 r., a zwłaszcza po 2000 r.) przyniosły szereg inicjatyw związanych nie tylko z zagospodarowaniem obiektów i terenów poprzemysłowych, lecz także konserwacją mniej znaczących obiektów inżynierskich. Równie interesujące są dalsze perspektywy i wyzwania związane m.in. z budowa pierwszych w Krakowie „loftów” czy rozwojem Muzeum Inżynierii Miejskiej.
Streszczenie j. ang. Industrial-era heritage of polish cities is a space of comprehensive changes that occur after 1989. Among these transitions we can indicate degradation and abandonment, but also conservation, adaptations of buildings to new functions and increasing tourist role of technical heritage. Valuable and differentiated heritage of this kind in Cracow was also significantly affected in last 20 years. Numerous examples of adaptations and renewals not only contributed to preservation of industrial landscape elements, but also raised attractiveness of urban space. I was achieved by creating new commercial, tourist, cultural and museum offer utilizing technical heritage.

 

Tytuł j. polski Kreatywność dużych miast w Polsce na tle tendencji światowych
Tytuł j. ang. Creativity of big polish cities against the background of global tendencies
Autor Elżbieta CHĄDZYŃSKA, Politechnika Wrocławska
Słowa kluczowe j.pol kreatywność, miasta, globalizacja, kreatywne miejsce, kreatywna klasa
Słowa kluczowe j.ang creative, cities, globalization, creative places, creative class
Streszczenie j.polski Kreatywność dużych miast polskich rozwija się zgodnie z tendencjami globalnymi. Na początku XXI w., kiedy nastąpiło przyspieszenie tempa integracji ekonomicznej, rola głównych miast, w kierowaniu rozwojem i socjalnym dobrobytem znacznie wzrosła. Miasta tworzą dziś sieci wymiany inwestycji, informacji, towarów i ludzi, tworzą centra innowacji, wiedzy. Miasto jest miejscem do życia mającym czynniki wzrostu, rozwoju, zabawy. To także miejsce pracy, nauki, spotkań i relaksu. Miasta kształtują dobrą atmosferę, otwartą dla nowych mieszkańców i innych ludzi, cieszą się sobą i przy tym zarabiają. Zarządzający miastem wymagają nowego podejścia do dialogu z obywatelami, przedsiębiorstwami i organizacjami, tak aby osiągać stały wzrost i rozwój. Wymaga to opracowania strategicznego rozwoju. W kilku miastach świata takie cele zostały osiągnięte i są one dobrymi przykładami dla miast, będących na drodze rozwoju. Sytuacja polskich miast jest różna. Zaczynają się rozwijać z opóźnieniem, tak wiec procesy, które mają aktualnie miejsce, są charakterystyczne dla lat 60. i 70. XX w. W niniejszym artykule autorka analizuje kilka dużych miast Polski w odniesieniu do teorii kreatywnego miasta. Procesy, które w nich zachodzą, pokazują wysoka intensywność zmian, ale nie można mówić o ukształtowanych polskich miastach kreatywnych, są one jednak na drodze do osiągnięcia tego celu.
Streszczenie j. ang. In the beginning of 21 st centuries, when we move ever faster towards global economic integration, the role of major cities, in driving forward growth, prosperity and social wellbeing is changing significantly. Cities today are dense networks of interchanging investments, information, goods and people as well as centers of innovation and knowledge management. City is place to live, which means somewhere to grow, to develop and to enjoy. It’s also a place to work, to educate, to socialize and to relax. Cities aim to provide a warm atmosphere, welcoming people to stay, enjoy themselves and in doing so spend their money. City managers require a new approach to networks and arenas for dialogue with citizens, companies and organizations so that strategic growth and development can be achieved on a sustainable basis. In several cities of the world this aims had achieved and they are a good examples for cities which are “on the way to develop”. Situation of Polish cities is different. They start to develop with the delaying so processes which take place in them are characteristic for 60th and 70th years of XX century. In the paper author analyses some of big Polish cities in the perspective of theory of creative city. The processes which occurs in them shows that the high intensity of changes appears in them but there are not enough creative places and creativity in management to say that they are the creative cities. They are in the way to creativity.

 

Tytuł j. polski Oferta ponadlokalna jako przedmiot konsumpcji miejskiej
Tytuł j. ang. Overlocal offer as an object of urban consumption
Autor Małgorzata CZORNIK, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Słowa kluczowe j.pol funkcje miasta, oferta ponadlokalna, konsumpcja miejska
Słowa kluczowe j.ang city functions, overlocal offer, city consumption
Streszczenie j.polski Ponad polowa ludności świata mieszka w miastach, które – będąc głównymi ośrodkami życia – są tym samym najważniejszymi miejscami konsumpcji. Na ich obszarze zaspokajana jest większość rozpoznanych potrzeb i stale powstają nowe. Popyt na miasto determinuje zbiór oferowanych produktów, którymi zainteresowani są różni klienci, także przybywający spoza jego granic. W praktyce zachowań codziennych oferta miasta jako przedmiot działań ponadlokalnych to zbiór dóbr i usług zaspokajających potrzeby pozamiejskich podmiotów. Stanowią ją produkty wytwarzane w mieście lub dostępne na jego obszarze (sprowadzane), których nabywcy nie są mieszkańcami miasta, ich zaś interesy mogą być inne niż cele miejskie. Konsumpcja miejska zarabia na klientach ponadlokalnych, ale kosztem własnych surowców. Rachunek tylko pozornie jest dodatni. Rzadko kto zastanawia się i praktycznie nikt nie liczy, ile kosztuje użytkowników miast hałas, zatłoczenie, stres, pospiech, ciągle konkurowanie o jak najlepsze miejsce, zasoby, skuteczność polityki czy propagowane wzorce.
Streszczenie j. ang. Over a half of world population lives in cities which, as main life centres, are the most important places of consumption. In urban areas the majority of recognised needs is satisfied and there are still created new ones. The demand for city determines a set of offered products interesting for different clients also clients from outside. In the practice of day-to-day behaviour the city offer as an object of overlocal activities is a set of goods and services satisfying needs of outside entities. The city offer is made up of products manufactured in the city or available on its area (imported). The buyers are not the citizens and their interests may be different than city goals. City consumption earns on overlocal clients but at the expense of city’s own resources. The account is positive only outwardly. Hardly anyone thinks about it or calculates, how costly for the citizens noise, congestion, stress, haste, continuous competing for the best place, resources, policy effectiveness or propagated patterns are.

 

Tytuł j. polski Potrzeby mieszkańców jako miara rozwoju cywilizacyjnego miasta. Przykład Wrocławia w latach 1997–2007
Tytuł j. ang. Citizens’ needs as a measure of human development of a city. Example of Wroclaw, Poland in the years 1997–2007
Autor Łukasz DAMURSKI, Politechnika Wrocławska
Słowa kluczowe j.pol miasto, miejskie, społeczne potrzeby, rozwój cywilizacyjny, Wrocław
Słowa kluczowe j.ang city, citizens’ needs, human development, Wroclaw
Streszczenie j.polski Zachodzące w Polsce 20 lat temu przemiany ustrojowe pociągnęły za sobą szeroko rozumiany rozwój cywilizacyjny kraju. Najszybciej rozwijały się duże miasta, pełniąc role liderów przemian politycznych, gospodarczych i kulturowych. Postęp cywilizacyjny w miastach przejawia się na przykład poprzez rozwój ekonomiczny, wzrost poziomu zamożności ludności czy stosowanie nowoczesnych rozwiązań technologicznych i architektonicznych w miejscach publicznych. W artykule postawiono tezę, ze miernikiem owego postępu mogą być również  zmieniające się potrzeby ludności. Przykład Wrocławia pokazuje, że w latach 1997–2007 hierarchia oczekiwań mieszkańców zmieniła sie: wzrosło znaczenie potrzeb komunikacyjnych (remonty dróg, budowa obwodnic, poprawa komunikacji zbiorowej), a zmalała ranga problemów związanych z historyczna zabudowa śródmiejska (remonty przedwojennych kamienic). Zmiany w opinii ludności odpowiadają rzeczywistej sytuacji miasta, które z jednej strony jest coraz bardziej zadbane i atrakcyjne wizualnie, a z drugiej – doświadcza rosnących trudności transportowych. Zbieżność problemów wskazywanych przez mieszkańców z faktyczna kondycja Wrocławia dowodzi, że potrzeby ludności mogą być użyteczną miarą rozwoju cywilizacyjnego miasta. Pokazuje również, że długotrwale niezaspokojone oczekiwania mieszkańców mogą stać się istotną barierą w jego rozwoju cywilizacyjnym.
Streszczenie j. ang. The last 20 years of system transition in Poland witnessed a rapid human development of the country. The most important poles of the development were, of course, big cities, being the leaders of political, economic and cultural change. The civilisation development of urban areas may be observed in many dimensions, such as GDP per capita, access to knowledge or new technologies implemented in the urban space. However, it may also be measured by changing citizens’ needs. The example of Wroclaw shows that in the years 1997–2007 the hierarchy of the citizens’ expectations has changed significantly: the rank of the improvement of communication system has risen and the rank of the renovation of old buildings has dropped. These changes of opinion reflect the real situation of the city, because on one hand Wroclaw becomes more and more attractive place to visit and on the other it experiences bigger and bigger transport diffculties. The similarity of citizens’ needs and the virtual problems of the city suggests that opinion about the city may be a useful measure of the human development of an urban area. It also remids that permanently unsatisfied needs of citizens may become an important obstacle in the civilisation development on a local level.

 

Tytuł j. polski Możliwość wykorzystania przez miasta modelu kosztów systemu zarządzania  środowiskowego opartego na normie serii ISO 14000 na przykładzie miasta Opola
Tytuł j. ang. Possibility of use by a city the model of costs of environmental management system based on ISO 14000 norms, On example of Opole city
Autor Bartosz FORTUNSKI, Uniwersytet Opolski
Słowa kluczowe j.pol model, koszty, ISO 14001, SZS, miasto
Słowa kluczowe j.ang model, costs, ISO 14001, EMS, city
Streszczenie j.polski W niniejszym artykule przedstawiono model kosztów systemu zarządzania środowiskowego jako narzędzia pomocnego miastom przy szacowaniu kosztów związanych z tym systemem, jak również przy podjęciu decyzji dotyczącej wdrożenia ISO 14001. Dzięki temu modelowi miasta mogą określić rzeczywiste koszty w odniesieniu do różnych grup, na które miasto ma wpływ, a które wpływają na środowisko naturalne.
Streszczenie j. ang. It the article is present the model of costs of environmental management system as a tool to help for cities in estimating costs connected with this system and also to undertaking decision regarding initiating ISO 14001. Thanks to this model city can qualify the real costs referring to different groups on which city have referring and with have influence on natural environment.

 

Tytuł j. polski Kreowanie nowego oblicza Łodzi poprzez wizerunek miasta kreatywnego
Tytuł j. ang. New image of Lodz as a creative city
Autor Małgorzata GOLIŃSKA-PIESZYŃSKA Politechnika Łódzka
Słowa kluczowe j.pol zarządzanie  wiedza, strategia innowacji, zjawisko konwergencji
Słowa kluczowe j.ang knowledge management, strategy of innovation, phenomenon of convergence
Streszczenie j.polski Praktyka pokazuje, ze zarządzanie  wiedza jest ciągle jeszcze niejednoznacznie rozumiane i interpretowane. W odniesieniu do miasta można powiedzieć, ze jest to działanie ukierunkowane na stworzenie efektywnego systemu współpracy stanowiącego polaczenie podsystemu generowania wiedzy naukowej z podsystemem wykorzystania wiedzy technicznej i kreatywnej, co przyczyni się w przyszłości do wykreowania nowego oblicza miasta. Wychodząc z jednej strony z założeń regionalnej strategii innowacji, a z drugiej sięgając do nowoczesnej koncepcji zarządzania  wiedza, podjęto próbę stworzenia współczesnego wizerunku miasta. W celu wykreowania nowego oblicza Łodzi przeprowadzono badanie marketingowe, dotyczące zarówno nowych idei w zarządzaniu rozwojem miasta (opartych na zjawisku konwergencji), jak i aspektów odnoszących się do realności.
Streszczenie j. ang. The practice shows that management of knowledge is understood not-unequivocally and interpreted variously. In respect of the city it could be said that this action pointed to creative the effective cooperation system as establishment of generation subsystem of scientific knowledge and subsystem of technical knowledge, what should contribute to new city’s image in the future. Following the assumption of the regional strategy of innovation and reaching the modern conception of knowledge management as well, an attempt has been made to create the contemporary image of Lodz. Aimining to creative the new face of the city a market research was conducted, concerning both new managing the development of the city (based on the phenomenon of the convergence), as well as the aspects referring to the reality.

 

Tytuł j. polski Rewitalizacja miast na przykładzie Nysy i Niemodlina
Tytuł j. ang. Revitalisation of cities on example Nysa and Niemodlin
Autor Zbigniew JAKUBCZYK, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
Słowa kluczowe j.pol rewitalizacja miasta, zrównoważony rozwój
Słowa kluczowe j.ang revitalisation, cities, sustainable development
Streszczenie j.polski We wstępnej części artykułu prezentowane jest pojecie „rewitalizacja” i objaśniane są przyczyny przeprowadzenia tego procesu w Polsce. W następnej części omawiane są doświadczenia w realizacji tego procesu w Polsce od lat 2004–2006. Dyskutowane są także związki między rewitalizacja a stałym rozwojem miast. W kolejnej części artykułu prezentowana jest rola rewitalizacji w Regionalnym Programie Operacyjnym województwa opolskiego na lata 2007–2013. W zakończeniu wskazano na praktyczną realizację planów rewitalizacji w Niemodlinie i Nysie.
Streszczenie j. ang. On admission the article presents a notion of revitalisation and reasons of conducting of this process in Poland. In next part has been presented polish experiences from years 2004–2006. After this has been discuss a relationships between revitalisation an sustainable development of cities. In next part the article presents role of revitalisation in the Regional Operational Programme of the Opolskie Voivodeship for 2007–2013. It presents practical realisation of plans of revitalisation for Niemodlin and Nysa in last part.

 

Tytuł j. polski Zarządzanie  wizerunkiem miasta – uwagi heurystyczne
Tytuł j. ang. Managing the image of the city – heuristic remarks
Autor Jacek KACZMAREK, Uniwersytet Łódzki
Słowa kluczowe j.pol wizerunek, marka geograficzna, renta wizerunkowa
Słowa kluczowe j.ang image, geographical brand, image rent
Streszczenie j.polski Pojmowanie miasta jako produktu, dobra rynkowego należy do kanonu studiów z zakresu ekonomiki miasta i innych obszarów badawczych. Ostatnio opublikowano wiele prac, które opisują różne przypadki kształtowania wizerunku miast. W artykule na podstawie dotychczasowego dorobku w tej materii przedstawiono propozycje systematyzowania i porządkowania zagadnień z zakresu konstruowania i utrzymywania na rynku wizerunku miasta. Uwzględniono następujące elementy: marka geograficzna, strategiczna misja miasta, tworzenie znaku graficznego, oddziaływanie na odbiorcę oraz monitorowanie skuteczności podejmowanych działań rozpatrywane w kontekście sztuki, nauki i praktyki.
Streszczenie j. ang. Understanding a city as product, market good belongs to the canon in the area of urban studies including urban management. Recently a lot of works presenting case studies concerning the process of creation the image of different cities throughout the world were published. Based on them the article proposes the concept of preparing the image of the city, introducing it and keeping on the market. Following issues like the image of the city, the geographical brand, the influence on people as well as monitoring the effectiveness will be included and discussed concerning art, science and practice.

 

Tytuł j. polski Rewitalizacja i krajobraz miejski – kwestia społecznej odpowiedzialności
Tytuł j. ang. Revitalization and urban landscape – the issue of social responsibility
Autor Sylwia KACZMAREK, Uniwersytet Łódzki
Słowa kluczowe j.pol rewitalizacja, krajobraz miejski, społeczna odpowiedzialność
Słowa kluczowe j.ang revitalization, urban landscape, social responsibility
Streszczenie j.polski Procesy rewitalizacyjne terenów poprzemysłowych – przeprowadzane w Europie coraz liczniej – przekształcają krajobraz miejski. Zmiany te mają charakter wielowymiarowy: materialny, funkcjonalny, społeczny i symboliczny. Nowy krajobraz zrewitalizowanych fragmentów miasta odbierany jest kontekstualnie przez mieszkańców i użytkowników. W artykule omówione zostaną relacje bezpośrednie i pośrednie występujące w krajobrazie miejskim zrewitalizowanych terenów poprzemysłowych. Na podstawie wybranych studiów przypadku zaproponowany zostanie model wykorzystania tego typu analiz do monitoringu i oceny skuteczności dokonanej rewitalizacji w kontekście jej społecznej odpowiedzialności.
Streszczenie j. ang. Revitalization of postindustrial urban areas in European cities changes and redefines the urban landscape. The process is multidimensional: material, functional, spatial symbolic and above all social. New urban landscape of revitalized areas is perceived contextually by inhabitants and other users. Based on analysis of case studies describing in literature, the article presents direct and indirect relations identified in urban landscape of revitalized postindustrial urban areas depending on the different contexts. The conclusion underlines the aspect of the social responsibility of the revitalization in the process of monitoring and assessing it.

 

Tytuł j. polski Adaptacja analizy portfolio na potrzeby rynkowo zorientowanego zarządzania  miastem
Tytuł j. ang. Adaptation of portfolio analysis for market orientated city management
Autor Sabina KAUF, Uniwersytet Opolski
Słowa kluczowe j.pol analiza portfolio, zarządzanie  miastem, analiza i diagnoza sytuacji
Słowa kluczowe j.ang portfolio analysis, location behavior, analysis and diagnosis of situation
Streszczenie j.polski Artykuł prezentuje adaptacje analizy portfolio do diagnozy sytuacji rozwojowej obszarów miejskich. Opracowanie omawia kwestie możliwości adaptacji tej analizy przez zarządzających obszarami miejskimi. Wskazano także ograniczenia w jej wykorzystaniu.
Streszczenie j. ang. Article presents analysis of locational behavior receivers of the city. It takes problems of capabilities of adaptation of portfolio analysis for purposes of managements city areas. It indicates limitations with their utilization relate.

 

Tytuł j. polski Perspektywy rozwoju gospodarki kreatywnej w aglomeracji górnośląskiej
Tytuł j. ang. Creative economy’s development perspectives in upper Silesian agglomeration
Autor Andrzej KLASIK, Adam DROBNIAK, Krzysztof WRANA, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Słowa kluczowe j.pol kreatywna gospodarka, miasto, Aglomeracja Górnośląska
Słowa kluczowe j.ang creative economy, sectors of creative economy, urban agglomeration, high culture, music industry, performing arts sector and outdor entertainment
Streszczenie j.polski Artykuł jest poświecony wynikom badań dotyczących warunków i potencjałów kształtowania i rozwoju kreatywnej gospodarki opartej na sektorze kultury w miastach Aglomeracji Górnośląskiej. Opracowanie obejmuje następujące aspekty: przedstawienie i analiza szerokiej i wąskiej definicji kreatywnej gospodarki, retrospektywne i prospektywne ujecie Aglomeracji Górnośląskiej oraz jej potencjału instytucjonalnego i struktura sektorów gospodarki kreatywnej. W opracowaniu szczegółowo omówiono przypadki dwóch miast: Katowic i Bytomia. Katowice przedstawiono jako miasto kultury wysokiej i przemysłu muzycznego, Bytom natomiast jako miasto widowisk scenicznych i plenerowych.
Streszczenie j. ang. The paper is devoted to the issues concerning the conditions and potentials for development of a creative economy – based on culture sector – in cities and towns of the Upper Silesian Agglomeration. It refers to the aspects like: broad and narrow definition of a creative economy, prospective and retrospective presentation of the Upper Silesian Agglomeration as well as its institutional potential along with existing structure of the creative economy. Cases of Katowice as a music city and Bytom as a stage and outdoor entertainment town were also discussed.

 

Tytuł j. polski Rozwój kapitału ludzkiego w Polsce w procesie transformacji gospodarczej
Tytuł j. ang. Development of human capital in Poland in the transition period
Autor Jerzy KOCISZEWSKI, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
Słowa kluczowe j.pol wiedza, kapitał ludzki, wzrost edukacyjny, kluczowa rola w rozwoju, wskaźnik edukacji
Słowa kluczowe j.ang knowledge-based economy, human capital, educational boom, key roles in development, education index
Streszczenie j.polski W procesie transformacji gospodarczej Dolnego Śląska większego znaczenia nabiera edukacja na poziomie wyższym oraz jej wpływ na powiększanie kapitału ludzkiego jako GOW. Wzrasta on w warunkach niskiego poziomu finansowania budżetowego oraz zwiększenia udziału kapitału prywatnego, tak jak w krajach rozwiniętych. W efekcie od II polowy lat 90. XX w. trzykrotnie zwiększyła się liczba uczelni, zwłaszcza prywatnych, a w ślad za tym liczba studentów i absolwentów. W dalszym ciągu w kształceniu dominują uczelnie państwowe, także pod względem zasobów kadry naukowo dydaktycznej. Postępująca współzależność oferty programowej uczelni i potrzeb rynku pracy wywoła zarówno szczególny wzrost zainteresowania studiami na kierunku biznes i administracja, jak i dekoncentracje przestrzenna uczelni w miastach, tj. zakładanie ich w mniejszych ośrodkach regionu. Efektami rozwoju edukacji na poziomie wyższym jest m.in. podniesienie udziału ludności z wyższym wykształceniem oraz w znacznie wyższym stopniu wskaźnika skolaryzacji (w wieku 18–24).
Streszczenie j. ang. The research of contemporary economy concerning main production factors – labour, capital and natural resources should be carried out on knowledge-based economy conception. Human capital investments should be interpreted as the most effcient stimulus of economic growth. In the transition process, during the last twenty years, profound reforms in creating human capital took place. They were changes in scientific staff and students training. Labor resources were enriched by different kinds of studying forms and directions. The education index describes potential of human capital quality in the best way. Considering the government expenditures growth, the private sources of financing were the most important factors increasing the index.

 

Tytuł j. polski Wpływ transferu technologii w polskim przemysłe mebli na rozwój miasta
Tytuł j. ang. Influence of the transfer of the technology in the polish industry of furniture to the development of the city (of urban areas)
Autor Krzysztof KOLTERMAN, P.H.P.U. „Arkol” sp. z o.o. Warszawa
Słowa kluczowe j.pol technologia, transfer, przedsiębiorstwo, meble, miasto
Słowa kluczowe j.ang technology, transfer, enterprise, furniture, city
Streszczenie j.polski Tematem niniejszego artykułu, stanowiącego rozważania o inwestycjach pod postacią transferu technologii w polski przemysł meblowy, są podmioty o różnej formie organizacyjno-prawnej, zlokalizowane w miastach Polski. Zasadniczym celem jest analiza wpływu tych inwestycji na rozwój społeczno-gospodarczy miasta. Wpływ ten polega na: utrzymywaniu równowagi na lokalnym rynku pracy, kształtowaniu zarobków na  poziomie wyższym od przeciętnego wynagrodzenia krajowego oraz na promocji miasta na forum krajowym i międzynarodowym. Można szacować, że w efekcie tych inwestycji większość produkcji mebli w Polsce pochodzi z przedsiębiorstw, które aktywnie wdrążają poprzez transfer nowe technologie. W dużej mierze właśnie dzięki otwarciu branży na transfer nowych technologii polski przemysł meblarski zdobył mocna pozycje na europejskim rynku mebli.
Streszczenie j. ang. Theme of this article is constituting discussion about investments under the form of the transfer of the technology into the Polish furniture industry, there are subjects about the different organizational-law form, located in cities of Poland. Essential aim of this article is analysis of the influence of these investments on the public-economic development of the city. This influence consists on: for keeping one’s balance on the local labour market, domestic and international shaping profits on the level higher than the domestic average wages and on the special offer of the city on the forum. It is possible to assess, that in the end of these investments the majority of the production of furniture in Poland comes from enterprises whom actively new technologies are accustoming through the transfer. In the very big measuring cup exactly thanks to opening the business for the transfer of new technologies, the Polish furniture industry got the strong position on the European market of furniture.

 

Tytuł j. polski Kapitał ludzki i jego współwystępowanie z sukcesem miasta (na przykładzie miast polskich)
Tytuł j. ang. Human capital and the success of the city (on the example of polish cities)
Autor Józef W. KOMOROWSKI, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
Słowa kluczowe j.pol kapitał ludzki, ekonomiczny i społeczny sukces miasta, syntetyczna ocena wielkości kapitału ludzkiego
Słowa kluczowe j.ang human capital, economic and human success of the city, cumulated value of the city’s human capital and economic success
Streszczenie j.polski Wobec wyrównywania się szans rozwojowych miast, narastającej konkurencji o jak najlepszą pozycję w przestrzeni i w gospodarce – poszukiwanie innych niż tylko ekonomiczne źródeł sukcesu cywilizacyjnego miast staje się interesującym problemem badawczym. Jednym z najistotniejszych źródeł sukcesu gospodarczego i cywilizacyjnego miasta jest  wielkość i jakość kapitału ludzkiego. W artykule zakłada się, że im większa jest liczba ludności miasta oraz im wyższe parametry jakości kapitału ludzkiego określonego przyjętymi cechami, tym poziom sukcesu gospodarczego miasta oraz jego dynamika są wyższe. Celem artykułu jest próba wstępnego określenia sumarycznych  wielkości kapitału ludzkiego mierzonego wybranymi wskaźnikami i skorelowanie ich z wielkościami sumarycznego wskaźnika sukcesu ekonomicznego badanych 24 miast Polski, mierzonego na podstawie standaryzowanych wartości 4 wskaźników ekonomicznych opisujących ich gospodarkę w krótkim okresie intensywnych przemian, tj. w latach 2002–2007. Korzyści skali wynikające z przewagi liczby ludności stanowią nadal podstawę zróżnicowania sukcesu i tempa rozwoju miast w Polsce. Wartości zagregowanych wskaźników sukcesu miasta i kapitału ludzkiego wskazują wprawdzie na dominacje wielkich miast i potwierdzają tę zgodność z hierarchią ich wielkości, jednak dynamika zmiany tych wskaźników w okresie 5 lat wyraźnie już różnicuje miasta i ma mniejszy związek z ich wielkością, a raczej z procesami wewnętrznymi kształtującymi zmienność przyjętych do badania poszczególnych cech kapitału ludzkiego i potencjału gospodarczego.
Streszczenie j. ang. One of the most important sources of economic success of the city is the volume and quality of it’s human capital. In the paper the author assumes that the bigger the number of inhabitants and the better the parameters of human capital, the higher is the level of economic success of the city and it’s dynamic. The aim of the paper is an attempt to preliminary determination of aggregates of human capital measured by some indicators and their correlation with aggregated economic values of the success. These results from standardized values of some indicators describe the level of economy in the dynamic period (2002–2007) of changes and development of 24 Polish cities. The scale benefits resulting from the advantage of number of inhabitants are still the strong base of success differentiation and development dynamics of the cities in Poland. Though the values of the aggregated indicators of economic success and of human capital indicate the domination of big cities and confirm this conformability with their dimension hierarchy, still the dynamic of these indicators in the examined period differentiates the cities and has lesser connection with the number of inhabitants, and more with the internal processes, forming the changeability of specific characteristics of human capital and economic potential.

 

Tytuł j. polski Kapitał społeczny w małym mieście. Przykład Słupcy
Tytuł j. ang. Social capital in a small town. An example of Slupca
Autor Barbara KONECKA-SZYDŁOWSKA, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Słowa kluczowe j.pol kapitał społeczny, małe miasto, Słupca
Słowa kluczowe j.ang social capital, small town, Slupca
Streszczenie j.polski Celem opracowania jest analiza kapitału społecznego w małym miescie Słupca. Słupca to miasto powiatowe mające status gminy miejskiej, liczące w 2007 r. 14 133 mieszkańców. Położone jest w środkowo-wschodniej części Wielkopolski, 70 km na wschód od Poznania. W opracowaniu dokonano analizy poziomu i jakości kapitału społecznego oraz jego wpływu na rozwój społeczno-gospodarczy Słupcy. Proces badawczy kapitału społecznego obejmował dwa etapy: 1) przeprowadzenie wywiadów kwestionariuszowych na 200-osobowej próbie mieszkańców miasta, 2) przeprowadzenie indywidualnych wywiadów pogłębionych z aktywnymi mieszkańcami miasta, tzw. liderami lokalnymi.
Streszczenie j. ang. The aim of the paper is to analyse social capital in a small town of Slupca. Slupca is a poviat town with the status of an urban commune. Located in the east-central part of Wielkopolska, 70 km east of Poznan, it had a population of 14.133 in 2007. The analysis embraced the level and quality of Slupca’s social capital and its impact on the town’s socio-economic development. The research was conducted in two stages: (1) questionnaire interviews on a sample of 200 Slupca residents, and (2) deeper face-to-face interviews with its active residents, or local leaders.

 

Tytuł j. polski Tożsamość i świadomość regionalna mieszkańców konurbacji rybnickiej
Tytuł j. ang. Regional identity and consciousness of residents Rybnik conurbation
Autor Monika KURPANIK, Uniwersytet Śląski w Katowicach
Słowa kluczowe j.pol region, konurbacja rybnicka, metoda ankietowa, Śląsk, geografia percepcji
Słowa kluczowe j.ang region, Rybnik conurbation, questionnaire method, Silesia, the geography of perceptio
Streszczenie j.polski Przedmiotem opracowania jest świadomość i tożsamość regionalna mieszkańców wybranych miast konurbacji rybnickiej. Celem jest zdefiniowanie obszaru, na terenie którego żyją respondenci, i ich stosunku do niego. Mieszkańców konurbacji rybnickiej cechuje różnorodny poziom świadomości i tożsamości regionalnej. Dowiedziono, że dominujący typ zabudowy występujący na terenie dzielnicy jest dobrym wyznacznikiem do wydzielenia obszarów badań. Pociąga on za sobą bowiem długość zamieszkania i stanowi wyznacznik kwalifikacji do grupy autochtonów i przyjezdnych. Wykazano liczne różnice w podejściu do regionu miedzy tymi dwiema grupami.
Streszczenie j. ang. The subject is a regional identity and consciousness of residents of selected cities Rybnik conurbation. The aim is to define an area in which respondents live and their relationship to it. Population is characterized by diverse Rybnik conurbation identity and consciousness. Demonstrated that the predominant type of construction to occur in the district is a good indicator for the separation of research areas. It entails because the length of residence and an indicator of qualification to the group of natives and visitors. Demonstrated numerous differences in the approach to the region between the two groups.

 

Tytuł j. polski Wpływ rewitalizacji dużych terenów przemysłowych na strukturę miasta
Tytuł j. ang. The impact of revitalisation of large industrial areas on the structure of the city
Autor Elżbieta LITWIŃSKA, Politechnika Wrocławska
Słowa kluczowe j.pol zdegradowany obszar industrialny, rewitalizacja, transformacja funkcji
Słowa kluczowe j.ang derelict industrial area, revitalisation, transformation of functions
Streszczenie j.polski Artykuł prezentuje dwa przykłady procesów rewitalizacji przeprowadzanych na wielkich starych przemysłowych miastach – w Göteborgu i Lizbonie. Powierzchnia rewitalizowanych obszarów wynosiła ok. 300 ha. W Göteborgu w XIX w. zaczął się rozwijać przemysł stoczniowy. W tym okresie zbudowano kilka portów po północnej stronie rzeki. W latach 70. – po tym, jak nastąpił kryzys naftowy – trzeba było zamykać stocznie z powodu współzawodnictwa rozwoju okrętownictwa z państw azjatyckich. W długoterminowym procesie Göteborg dążył do przekształcenia terenów przemysłowych w strefę miejskiej wielofunkcyjnej przestrzeni z innowacyjnym przemysłem, edukacją, administracją, usługami kultury i rozrywki, handlem i mieszkalnictwem. Obszar objęty rewitalizacją w Lizbonie dotyczy Parku Narodów, który leży we wschodniej części miasta. Obszar ten na początku XX w. miał charakter rolniczy, a następnie zlokalizowano tu zakłady przemysłowe, rafinerie, port i lotnisko. Impulsem do przeprowadzenia rewitalizacji tego obszaru była decyzja o zorganizowaniu w tym miejscu światowej wystawy EXPO ’98 pod hasłem „Oceany – dziedzictwo dla przyszłości”. W krótkim czasie przeprowadzono wiele działań, które doprowadziły do przeobrażenia zdegradowanej przestrzeni przemysłowej. Ukształtowane zostało miejskie centrum łączące wiele funkcji: biznesowa, kulturalna, sportowa, rozrywkowa i rekreacyjna. Długi proces rewitalizacji wymaga wyraźnego widzenia jej możliwości adaptowania potrzeb rynkowych i współudziału publiczno-prywatnego. Nowe działalności w takiej przestrzeni oznaczają nowe inwestycje albo relokacje centrum, ale może też nastąpić upadek niektórych funkcji w sąsiednich przestrzeniach. To wywiera wpływ na rynek pracy, co powoduje powiększenie poziomu bezrobocia wśród ludności z niskim wykształceniem, zasiedlającej te obszary. Miejsce takie staje się bardzo atrakcyjne, żywe, ale też drogie. Tylko ludzie z wysokim dochodem mogą w nim funkcjonować. To wywołuje zjawisko urban sprawl. Wielka przestrzeń po rewitalizacji może być nowym biegunem rozwoju, atrakcyjności regionu lub metropolii, gdyż ma ukształtowane wyższe funkcje, takie jak np. targi handlowe, współczesne przestrzenie handlowe itp. Radykalna transformacja wielkiej przestrzeni oznacza zmiany w strukturze miasta bądź regionu w aspektach: funkcjonalnym, społecznym, ekonomicznym i przestrzennym.
Streszczenie j. ang. The paper presents two examples of the revitalisation process conducted on large old industrial sites, in Göteborg and Lisbon. These areas encompass about 300 ha. In Göteborg in the 19th century the shipyard era began. In that period several harbours were built on the north side of the river. In the mid 1970s after the oil crisis the shipyards had to close because of shipbuilding competition from Asian countries. In a long-term process Göteborg has managed to turn a former industrial zone into an urban area with multiple functions: modern industries, housing, education, offces, commercial, recreational and cultural activities. Park of Nations lies in the eastern part of Lisbon. Prior to redevelopment the site was in a very derelict state. Formerly, a refinery and fuel tanks, military barracks and sewer treatment plant occupied the site. In the first phase (1992–1998) all operations connected with the EXPO ’98 exposition were implemented (the oceanarium, pavilions and transport infrastructure). In second phase (after 1998) on the remaining part of the area the residential-offce complex was built and arose the urban centre with a mix of uses such as residential, commercial, cultural, sports and leisure activities. A long lasting process requires a clear vision of revitalisation, possibility of adopting to market needs and public/private partnership. New activities in such area mean new investments or relocation from the centre, but collapse of some activities in neighbouring areas can be observed too. It influences on labour market what causes increase of unemployment rate among low educated people who do not have opportunity to find job. The place becomes very attractive to live, but flats are expensive. Only people with high income can afford to live there. It causes to slow down the urban sprawl phenomenon. The large area after revitalisation can be new pole of attraction for region or metropolitan area with important facilities like trade fair, modern shopping areas and centres etc. The radical transformation of large area means change of the functional, demographic and social aspects of structure of the city and the region.

 

 

Tytuł j. polski Globalne zróżnicowanie procesów innowacyjnych – miasta a innowacje
Tytuł j. ang. Global diversification innovative processes – cities versus innovations
Autor Robert LUBOJAŃSKI, Uniwersytet Wrocławski
Słowa kluczowe j.pol globalne zróżnicowanie, innowacje, megaregion, klasa kreatywna, socjologia innowacji, kreatywność, R. Florida, B. Latour
Słowa kluczowe j.ang global diversification, innovations, mega-region, creative class, innovation sociology, creativity, Richard Florida, Bruno Latour
Streszczenie j.polski Jedną z głównych myśli zawartych w tym artykule jest teza, iż„miejsce” odgrywa nadal znacząca role we współczesnym świecie globalnej gospodarki. Globalna rzeczywistość społeczno-gospodarcza charakteryzuje się specyficznym poziomem koncentracji procesów innowacyjnych, tzn. praktyk społecznych, których konsekwencja jest wytwarzanie nowej wiedzy, procesów oraz technologii. Miasta stanowią bardzo istotny „składnik” wytwarzania innowacji (technologicznych, społecznych, kulturalnych). To właśnie m.in. w ośrodkach miejskich, zwanych technopoliami, konstruowane są procesy wytwarzania innowacji technologicznych. Globalizacja jest procesem wysoce niejednoznacznym. Stanowi ona podstawę dwóch wydawałoby się odmiennych procesów: „spłaszczania się świata” oraz „klasteryzacji świata”. W odniesieniu do pierwszego – kategoria miejsca fizycznego jest niejako pomijana w analizach globalnych przepływów: kapitału, ludzi i wiedzy. Świat jest postrzegany jako globalny system o dominacji horyzontalnych sieci społeczno-gospodarczych. W przypadku procesu „klasteryzacji świata” mamy do czynienia z wysoce zróżnicowanym poziomem magnetyzmu miejsca/miasta. To, gdzie skupiają się grupy osób charakteryzujące się umiejętnością generowania i rozpowszechniania wiedzy i innowacji, stanowi nowy wymiar globalnych nierówności – nierówności pod względem szans generowania innowacji. Ów proces koncentracji ludzi w określonych miastach globu może być również rozpatrywany jako konsekwencja funkcjonalnego zróżnicowania przestrzeni miejskiej na poziomie globalnym. Odwołując się do ustaleń amerykańskiego socjologa i ekonomisty R. Floridy, koncepcji społeczeństwa sieciowego M. Castellsa oraz pewnych ustaleń z zakresu socjologii innowacji B. Latoura, autor stara się naszkicować mapę globalnych zróżnicowań procesów innowacyjnych oraz określić społeczne i strukturalne determinanty budowania miejskich systemów innowacji.
Streszczenie j. ang. One of the main thought enclosed in this article is a thesis, that a ‘place’ still play a very significant role in a world of modern global economy. Global socioeconomic reality characterize a specific level of innovative processes concentration, namely the social practices, that result in formation of new knowledge, processes and technologies. Cities comprise a significant ‘component’ of innovation generation (technological, social, cultural). In the city center called technopolis the processes of forming innovational technologies are constructed. Globalization is a highly ambiguous process. It is a base of two rather distinct processes: „flatting the world” and „world clustering”. With reference to the first process, the category of phisical place is ignored to some extent in global analysis of capital, people and knowledge flow. World is perceived as a global system with a domination of horizontal socioeconomical webs. In case of “world concentration” we deal with a high diversity of place/city magnetism level. Where the groups are focused depends on the ability of generating and propagating knowledge and innovation, and it is a new dimension of global inequalities – inequalities in generating innovations. This process of concentrating people in specific cities can also be considered as a consequence of functional diversity city space on a global level. To refer to the establishments of the American sociologist and economist Richard Florida, the conception of network society Manuel Castells and some arrangements from the innovation sociology of Bruno Latour, I will try to outline a map of a global diversity of innovational processes and define a social and structural determinants of building metropolitan innovation systems.

 

 

 

Tytuł j. polski Zarządzanie metropolitalne w aglomeracji poznańskiej w perspektywie mieszkańców i lokalnych liderów
Tytuł j. ang. Metropolitan governance in greater Poznan area: a perspective of citizens and local leaders
Autor Łukasz MIKUŁA, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Słowa kluczowe j.pol integracja metropolitalna, Aglomeracja Poznańska, opinia społeczna, liderzy polityczni
Słowa kluczowe j.ang metropolitan governance, Greater Poznan, public opinion, political leaders
Streszczenie j.polski Celem artykułu jest przedstawienie postaw społecznych oraz nastawienia liderów politycznych wobec problemów integracji zarządzania terytorialnego w Aglomeracji Poznańskiej. W pracy wykorzystano wyniki badan ankietowych wśród ponad 1 tys. mieszkańców Poznania i 20 gmin podmiejskich oraz wnioski z wywiadów bezpośrednich przeprowadzonych z najważniejszymi politykami Aglomeracji, działającymi na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym.
Streszczenie j. ang. The aim of the paper is to present opinions of citizens and political leaders on issues of metropolitan governance in Greater Poznan area. It is based on empirical findings from 1) public opinion survey conducted among over 1000 residents of city of Poznan and 20 suburban municipalities and 2) interviews with most important politicians of Greater Poznan, acting at local, regional and national level.

 

Tytuł j. polski Rola planowania w rozwoju społeczno- gospodarczym i przestrzennym miast polskich po 1989 roku
Tytuł j. ang. Role of planning in the socio-economic and spatial development of polish towns after 1989
Autor Jerzy PARYSEK, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Słowa kluczowe j.pol rozwój miasta, suburbanizacji, planowanie strategiczne, planowanie przestrzenne, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
Słowa kluczowe j.ang urban development, suburbanisation, strategic planning, physical planning, Study of the Conditions and Directions of Spatial Development, Local Spatial Development Plan
Streszczenie j.polski Od początku XX w. rozwój miast, także w Polsce, dokonuje się przede wszystkim na podstawie opracowywanych dokumentów planistycznych. Zmiany ustrojowe, zwłaszcza tak zasadnicze, jak te, które dokonały się po 1989 r., prowadza zawsze do zmiany regulacji prawnych. Współcześnie rozwój społeczno-gospodarczy miast wyznaczają zapisy strategii rozwoju społeczno-gospodarczego, zaś rozwój przestrzenny – zapisy studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Pozytywnej ocenie roli strategii w dziedzinie rozwoju społeczno-gospodarczego nie towarzyszy jednak taka sama ocena skutków obowiązywania regulacji prawnych dotyczących planowania przestrzennego. Regulacje prawne dotyczące planowania przestrzennego zostały tak sformułowane, że ich nieprecyzyjność oraz woluntarystyczna interpretacja – zamiast prowadzić do rozwoju zrównoważonego miast i poprawy ich ładu przestrzennego – skutkuje niekontrolowanym rozlewaniem się miast (lub generuje dynamiczny urban sprawl), chaosem przestrzennym oraz wzrostem społecznych kosztów funkcjonowania miasta. W ten sposób o zagospodarowaniu i rozwoju przestrzennym miast w istocie rzeczy nie decydują planiści, lecz właściciele nieruchomości, deweloperzy, inwestorzy, spekulanci i konsorcja projektowo-wykonawcze. Planowanie przestrzenne w coraz mniejszym stopniu spełnia swoją społeczną funkcję reprezentanta interesów ogólnospołecznych.
Streszczenie j. ang. Since the start of the 20th century, urban development, also in Poland, has generally followed specially prepared planning documents. Systemic changes, especially as fundamental as those in post-1989 Poland, always lead to a change in legal regulations. Today the socio-economic development of Polish towns is guided by the provisions of a relevant strategy of socio-economic development, and their spatial development, by those of a Study of the Conditions and Directions of Spatial Development and a Local Spatial Development Plan. While the role of a strategy in socio-economic development has to be assessed favourably, the effects of the legal regulations controlling physical planning cannot be described in the same way. Owing to their imprecise wording and the arbitrary interpretation this prompts, they do not lead to sustainable urban development and an improvement in the towns’ spatial order. Rather, they tend to generate dynamic urban sprawl, spatial chaos, and growing social costs of a town’s operation. In this way, it is not planners who decide about the spatial development and growth of towns, but in fact property owners, housing developers, investors, speculators, and design consortia. Physical planning is less and less being seen in terms of its social function as a representative of the public interest.

 

TABELA ZIELONA

 

Tytuł j. polski  
Tytuł j. ang.
Autor
Słowa kluczowe j.pol
Słowa kluczowe j.ang
Streszczenie j.polski
Streszczenie j. ang.

 

 

Tytuł j. polski Udział liderów lokalnych w planowaniu strategicznym polsko-ukrainski projekt „Look Twice!”
Tytuł j. ang. Participation of local leaders in strategic planning – polish-ukrainian project „Look Twice!”
Autor Magdalena PROTAS Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
Słowa kluczowe j.pol rozwój lokalny, zrównoważony rozwój, partycypacja społeczna, planowanie strategiczne
Słowa kluczowe j.ang local development, sustaianble development, participation of local community, strategic
Streszczenie j.polski Partycypacja społeczna w planowaniu strategicznym w praktyce polskich gmin nie jest w pełni wykorzystana. Niezwykle istotne są zatem oddolne inicjatywy mieszkańców i lokalnych liderów, którzy chcą kształtować przyszłość swojej gminy. Jedna z takich inicjatyw jest zrealizowany w Wałbrzychu polsko-ukraiński projekt „Look Twice!”. Autorka przedstawia przebieg projektu, tj. etapy od zbudowania zespołów ds. rozwoju gospodarczego i bezrobocia, ochrony środowiska, zarządzania miastem itd. do stworzenia „Wzorca Miasta”, czyli oczekiwanej przez mieszkańców wizji Miasta. Po stronie ukrainskiej projekt realizowany był w Uzgorodzie. W artykule zaprezentowano wnioski z konsultacji, do których doszło podczas dwóch spotkań zespołów polskich i ukraińskich.
Streszczenie j. ang. Participation of local community in decision-making is vital for building sustainable development. The Polish-Ukrainian project “Look Twice!” presented in the article aims at building and developing civil society and making contribution to long term development of Walbrzych in Poland and Uzgorod in Ukraine. The project has been realised from February to December 2008 by Foundation of European Education (Poland), German Michael Tiffernus Institute and Transcarpathian Professional Women-Educators’ Association “Perspektyva” from Uzgorod in Ukraine.

 

Tytuł j. polski Koncepcja klastrów terytorialnych w rozwoju miast
Tytuł j. ang. Conception of the territorial clusters in developing the cities
Autor Zbigniew PRZYBYŁA Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
Słowa kluczowe j.pol terytorialne organizacje sieciowe, klaster terytorialny, klaster miejski, racjonalność zbiorowa
Słowa kluczowe j.ang territorial net organizations, territorial cluster, municipal cluster, collective rationality
Streszczenie j.polski Celem artykułu jest prezentacja ogólnej koncepcji tzw. klastrów miejskich jako odmiany klastrów terytorialnych. Autor przedstawia specyfikę więzi sieciowych miast, uwzględniając proces ich powstawania, organizacje i typologie.
Streszczenie j. ang. The aim of the article is to describe the general conception of the municipal clusters as the type of the territorial clusters. Author presents the specific of the net connections of the cities considering the process of their creating, organization and typology.

 

 

Tytuł j. polski Rozwój kapitału społecznego w kontekście aktywności gospodarczej w obszarach miejskich – przykład Dolnego Śląska
Tytuł j. ang. Social capital development in the cities in contex of economic activity – case study from Lower Silesia region
Autor Andrzej RACZYK Uniwersytet Wrocławski
Słowa kluczowe j.pol kapitał społeczny, aktywność gospodarcza miasta
Słowa kluczowe j.ang social capital, economic activity, city
Streszczenie j.polski Celem prezentowanych badan była analiza uwarunkowań zróżnicowania poziomu rozwoju kapitału społecznego w miastach Dolnego Śląska. Badaniami zostały objęte wszystkie gminy miejskie województwa dolnośląskiego w latach 1995–2007. Ważną częścią badań było określenie sposobów pomiaru tego zjawiska oraz możliwości badań empirycznych z wykorzystaniem danych statystyki publicznej. W ramach analizy określono także związek między kapitałem społecznym a działalnością gospodarcza. Na podstawie badań stwierdzono, ze aktualnie kapitał społeczny w miastach Dolnego Śląska nie odgrywa jeszcze tak istotnej roli w intensyfikacji procesów rozwoju gospodarczego, jak to ma miejsce w państwach o długotrwałych tradycjach gospodarki rynkowej. W celu podniesienia jakości kapitału społecznego i kształtowania aktywności obywatelskiej powinna być upowszechniona edukacja na poziomie wyższym, a ponadto podejmowane działania zmierzające do integracji środowisk lokalnych, kreowania poczucia tożsamości regionalnej, otwartości władz samorządowych na inicjatywy środowisk lokalnych.
Streszczenie j. ang. The purpose of this study was to examine the shaping of spatial diversity of social capital in cities of Lower Silesia region. The relationship between the social capital and economic activity had been also discussed in the paper. The survey was conducted in all cities of Lower Silesia in years 1995–2007. On the basis of this research it can be stated that although relationship between social capital and economic activity was an low level, we can estimate that in next years it will be increasing.

 

Tytuł j. polski Rewitalizacja obszarów miejskich na przykładzie Opola
Tytuł j. ang. Urban revitalization on the example of the city of Opole
Autor Magdalena ŚLIWA Uniwersytet Opolski
Słowa kluczowe j.pol rewitalizacja, lokalny program rewitalizacji, rewitalizacja obszarów śródmiejskich
Słowa kluczowe j.ang revitalization, local regeneration scheme, revitalization of downtown areas
Streszczenie j.polski Celem artykułu jest próba określenia, które tereny w Opolu powinny być objęte rewitalizacją, szczególnie w obszarze śródmieścia. Wytypowane tereny oceniano jedynie ze względów urbanistycznych na podstawie informacji zawartych w takich dokumentach, jak np. programy rewitalizacji, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Celem artykułu nie jest ocena obowiązującego programu rewitalizacji, jego krytyka czy porównywanie z innymi programami rewitalizacji. W artykule uzasadnia się konieczność opracowania planu miejscowego przed opracowaniem programu rewitalizacji.
Streszczenie j. ang. The purpose of this paper is to determine areas of the city of Opole that should be subject to revitalization, particularly in the downtown district. The selected sites were evaluated in terms of urban planning on the basis of information contained in documents, such as regeneration schemes, the study of conditions and directions of spatial development, local zoning plans. The aim of this paper is not to evaluate the present revitalization program against other development schemes of similar scope, but to provide arguments to justify the requirement of developing local zoning plans before formulating local revitalization programs.

 

 

Tytuł j. polski Gospodarcza płaszczyzna programów rewitalizacji obszarów miejskich
Tytuł j. ang. Economic aspect of town areas revitalization programs
Autor Andrzej SZTANDO, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
Słowa kluczowe j.pol miasto, rewitalizacja, program rewitalizacji, gospodarka
Słowa kluczowe j.ang city, revitalisation, revitalisation programme, economic
Streszczenie j.polski Zakres pojęcia rewitalizacji obszarów miejskich nie jest jednorodny. W zależności od tego, jakie przekształcenia struktury miejskiej są celem jej podmiotu, możemy mówić np. o rewitalizacji urbanistyczno-przestrzennej, demograficznej, kulturowej czy gospodarczej. W zdecydowanej większości w praktyce mamy do czynienia ze splotem owych celów. Autor skupił się na gospodarczych aspektach procesów rewitalizacyjnych, wskazując na ich znaczenie w zapewnieniu trwałości osiągniętych skutków. W dalszej kolejności przedstawił wymogi, jakie powinien spełnić program rewitalizacji, aby mógł stanowić skuteczne narzędzie kreowania rozwoju gospodarczego. Całość kończą spostrzeżenia na temat rozwoju progospodarczego planowania rewitalizacyjnego w naszym kraju.
Streszczenie j. ang. Concept of town areas revitalisation isn’t homogeneous. Depending on transformations city structures we can talk about urban-spatial revitalisation, demographic revitalisation, cultural revitalisation or economic revitalisation. In most practical cases we deal with series of goals. The author focuses on economic aspects revitalisation processes and aims their importance to durability of achieved effects. In the next part, he points requirements of revitalisation program which are making it a effective tool of economic development creation. The article is concluded by observations about economic revitalisation planning in Poland.

 

 

Tytuł j. polski Strategiczna Karta Wyników jako postmodernistyczne narzędzie zarządzania miastem
Tytuł j. ang. The Balanced Scorecard – the postmodern era tool in the city management
Autor Elżbieta WEISS, Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie
Słowa kluczowe j.pol Strategiczna Karta Wyników, zarządzanie miastem, mierniki Strategicznej Karty Wyników
Słowa kluczowe j.ang Balanced Scorecard, city management, BSC – a performance measurement system
Streszczenie j.polski W literaturze z zakresu zarządzania w ostatnich latach przedmiotem dyskusji jest koncepcja Strategicznej Karty Wyników (Balanced Scorecard, BSC), będąca narzędziem wspierającym zarządzanie miastem i proces wdrażania strategii. Stad zasadne wydaje się przedstawienie propozycji wykorzystania koncepcji BSC jako narzędzia wdrażania strategii dla miasta. W artykule zostanie zaprezentowana idea BSC oraz możliwości wdrożenia tego narzędzia w celu poprawy efektywności funkcjonowania polskich miast.
Streszczenie j. ang. In last few years, the concept of a Balanced Scorecard has been the object of literature discussions in regards to management. This performance management tool becomes an instrument, supporting city management and the process of customizing its strategy. The BSC is a management system which enables city management to clarify their vision and strategy and translate them into action. The ideas presented in this article focused on overall improvement of effective performance in existence of polish cities.

 

Tytuł j. polski Koncepcje programowo-przestrzenne zagospodarowania zabytkowych zespołów zabudowy familijnej w Łodzi
Tytuł j. ang. Conceptions of spatial and functional redevelopment of historical workers’ estates in Lodz
Autor Anna WOJNAROWSKA, Uniwersytet Łódzki
Słowa kluczowe j.pol rewitalizacja miejska, zabytkowe osiedla robotnicze
Słowa kluczowe j.ang post-industrial heritage, urban regeneration, historical workers’ estates
Streszczenie j.polski Łódź – miasto często nazwane „polskim Manchesterem” – powinno w optymalnym stopniu wykorzystać swoje poprzemysłowe architektoniczne dziedzictwo kulturowe, ponieważ stanowi ono element budujący miasto i klimat miejski, jego atrakcyjność i konkurencyjność. Władze miasta przygotowały w 2007 r. Program rewitalizacji domów familijnych, którym objęto trzy zabytkowe zespoły domów robotniczych na Księżym Młynie, przy placu Zwycięstwa i przy ul. Ogrodowej. Jest to model działań rewitalizacyjnych opartych na zasadzie partnerstwa publiczno-prywatnego, w którym rewitalizacja zespołów zabytkowych prowadzona byłaby przez inwestora prywatnego, ale na zasadach określonych przez władze miejskie. Dzięki wysokiej kulturowej wartości zespołów zabytkowych domów robotniczych ich rola i miejsce w strukturze funkcjonalnej miasta jest duża. Jednakże trudna sytuacja socjalna mieszkańców, zły stan techniczny budowli wymagają przeprowadzenia kompleksowej koncepcji programowo-przestrzennej. Działania zmierzające do rewitalizacji zabytkowych zespołów domów familijnych muszą godzić ze sobą różnorodne wymagania, związane z koniecznością: spełnienia wytycznych konserwatorskich; zapewnienia sposobu wykorzystania (poprzez wprowadzenie nowych funkcji) umożliwiającego ich przyszłe sprawne, niezagrożone ponowną degradacją funkcjonowanie i utrzymywanie się pod względem finansowym; umożliwienia dostępności zespołów dla publiczności – jako powszechnych dóbr kulturowych, a także atrakcyjnego celu turystycznego i usługowego w szerokim tego słowa znaczeniu; wpisania zespołów w ogólno miejski system komunikacji pieszej i kołowej oraz strukturę przestrzeni publicznych i pólpublicznych; spełnienia współczesnych warunków technicznych stawianych obiektom o charakterze mieszkaniowym i usługowym. Władze miejskie, będąc świadomymi tego faktu, przygotowały komplet sprawozdań i analiz, rozważających ekonomiczne i prawne aspekty Programu, jak i – zaprezentowane tutaj – propozycje ich funkcjonalnej i społecznej organizacji. Wszystkie dokumenty są instrumentami kontroli miasta w zakresie sposobu zagospodarowania wzmiankowanych w artykule obiektów i terenów
Streszczenie j. ang. Lodz – the city often called ‘Polish Manchester’ – is striving towards exploiting in the adequate degree its post-industrial architectural heritage – as the element building city’s attractiveness and competitiveness due to the unique cultural tourism resources. Lodz authorities prepared in 2007 The Regeneration Program of Historical Workers’ Estates, regarding three localizations – Ksiezy Mlyn, Plac Zwyciestwa and Ogrodowa. The model of regeneration proposed in the Program is one based on the public-private partnership. Due to the high cultural value of historical workers’ estates, their role and place in spatial and functional structure of city, diffcult social situation of many inhabitants, bad technical state of buildings and surroundings, the issue of their regeneration is very complex. City authorities, being conscious of this fact, has prepared a set of reports and analyses, considering economic and legal aspects of the Program, as well as – presented here – proposals of their functional and spatial organization. All these documents are intended to be an instrument for local authorities to control the final effects of regeneration program conceived as public – private partnership.